İstanbul ve Ankara’da yaşanan ve ilk belirlemelere göre doğal gaz kaynaklı olduğu düşünülen patlamalarda 4 kişi hayatını kaybetti. Çevreye tesiriyle de ortalığı savaş alanına çeviren doğal gaz patlamalarıyla ilgili Yangın Güvenliği Uzmanı Levent Yasa uyarılarda bulundu. Doğal gaz patlamalarının 800 metre yarı çapında bir alanda etkili olabilecek kadar güçlü olduğunu dile getiren Yasa, “Menfezi hiçbir zaman, hiçbir şekilde kapatmamamız gerekiyor ki dışarı sızmış olan doğal gaz atmosfere atılabilsin. Eve girdiğimizde doğal gaz kokusu varsa, herhangi bir şekilde elektrikleri açarak kontrol etmememiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Yasa, “Doğal gaz doğru kullanıldığı zaman çok faydalı, fakat emniyet tedbirleri göz ardı edildiği zaman bizim için büyük risk oluşturuyor. Patlamalar da bu riskin gerçekleşmiş hali. Doğal gaz bir ortama dolduğunda, bir ortamın içindeki havanın yüzde 5 ila 15’i oranında karıştığında ideal patlama ortamı oluşmuş demektir. En küçük bir kıvılcımla dahil bu patlayabilir. Elektrik düğmelerinden çıkabilecek minik kıvılcımlar, fiş ve prizler takılıp çıkarılırken olan küçük kıvılcımlar patlamaya yol açabilir. Bunun olmaması için evlerde doğal gaz açılmadan önce mutlaka mutfak pencerelerine menfez açtırılıyor. Bu menfezler maalesef ülkemizde soğuk girdiği için kapatılıyor ve doğal gazın dışarı çıkması engelleniyor. Herhangi bir kaçak olduğunda doğal gaz dışarıya tahliye olamadığı zaman içeride birikiyor ve o hacmin yüzde 5 ila 15’i doğal gazla dolduğu andan itibaren patlayıcı ortam oluşmuş oluyor. Doğal gaz sıkışması diye bu tabir ediliyor” ifadelerini kullandı.
Doğal gaz patlamalarının evin duvarlarını yıkabilecek güçte olduğunu belirten Yasa, “Aynı zamanda olay noktası sıfır noktası olarak alındığında 800 metre yarı çapında bir alanda etkili olabilecek kadar güçlü patlamalar meydana geliyor. Yüzlerce metre ilerideki camların kırıldığını, binalarda, pencerelerin patladığını, duvarların yıkıldığını gözlemledik. Doğal gaz kullanırken dikkat etmemiz gereken emniyet tedbirleri var. Bunlardan bir tanesi menfez sürekli açık olacak. Menfezi hiçbir zaman, hiçbir şekilde kapatmamamız gerekiyor ki dışarı sızmış olan doğal gaz atmosfere atılabilsin. Bunun haricinde doğal gaz kullanılmadığı zaman mutfakta bulunan küresel vanadan kapatılarak doğal gaz çıkışı tamamen engellenebilir. Eğer herhangi bir şekilde içeriye doğal gaz dolduysa evin dışında bulunan doğal gaz saati üzerindeki vanadan kapatılarak doğal gaz çıkışı önlenebilir. İçeriye doğal gaz dolmaması için mutlaka ocaklarımızın bakımlarının düzgün yapılması lazım ki herhangi bir kaçağa sebebiyet vermeyelim. Doğal gaz kaçtığında hiçbir elektrikli cihazı açıp kapatmamamız gerekiyor” dedi.
Yasa, “Bunun haricinde gece doğal gaz kaçağıyla karşılaştıysak, eve girdiğimizde doğal gaz kokusu varsa, herhangi bir şekilde elektrikleri açarak kontrol etmememiz gerekiyor. Doğal gazı kestikten sonra tüm cam ve kapıları açarak doğal bir havalandırma sağlayıp, doğal gazın atmosfere atılmasını sağlamamız gerekiyor ki kapalı alandan doğal gaz çıkarak patlama riskini ortadan kaldırabilelim. Doğal gaz kaçağını hissettikten sonra camları kapıları açıp doğal gazı atmosfere attıktan sonra da apartmanda bulunan komşulara haber vermemiz gerekiyor. Haber verirken de kapı zilleri yerine insanları kapılara vurarak çıkarmamız gerekiyor. Kapı zillerinden oluşabilecek kıvılcımlar patlamaya yol açmasınlar” diye konuştu.
Patlamanın 3 etkisi olduğunu dile getiren Yasa, “Doğal gaz patlamalarında bir alev etkisi, bunun haricinde bir basınç etkisi. Bu etki duvarları da yıkan etkidir. Duvarların yıkılması, pencerelerin parçalanması, camların patlamasıyla oluşan bir de şarapnel tesiri var. Bu tesirler de yüzlerce metreye yayılabiliyor. 400 metre ileriye kadar bu şarapnel parçaları, metal parçalar yayılabilir. Bunlar ölümcüldür. Bir insana geldiği zaman ölümcül etki gösterebilirler. O yüzden patlama riskine karşı mutlaka çok dikkatli olmamız gerekiyor. Son yıllarda elektrikçilerde satılan doğal gaz alarmları var, bunlar pilli olabiliyorlar veya sisteme entegre elektrikli olabiliyorlar. Bu elektrikli olanlar aynı zamanda doğal gazı hissettiklerinde evin girişindeki doğal gaz sayacına müdahale edip orada otomatik olarak gazı kesebiliyor. Bunların kullanılmasını biz şiddetle tavsiye ediyoruz. Eğer onu kullanamıyorsanız pilli olan doğal gaz alarmlarından alıp mutfağın tavanına yapıştırmanız doğal gaz kaçağı durumunda size sesli olarak ve görsel olarak uyarı verir. Doğal gaz kaçağı olduğunu anlamanızı sağlar” şeklinde konuştu.
Yasa, “Doğal gaz kullanılan ocak, fırın gibi aletler kullanıyorsanız eğer bunların mutlaka yılda bir bakımlarını yaptırmanız gerekiyor. Bunun haricinde eğer herhangi bir şekilde ocağı kullanırken kapattıktan sonra doğal gaz kokusu duyuyorsanız, orada bir kaçak söz konusudur. Çünkü bu doğal gazın içinde, normalde doğal gaz kokulu bir gaz değildir. Kendisi kokusuzdur içine bir madde koyularak kokması sağlanır. Sarımsak ya da çürük yumurta diye tabir edilen koku içine koyuluyor ki herhangi bir kaçak durumunda biz kokudan bunu anlayabilelim. Eğer böyle bir koku duyuyorsanız mutlaka bir kaçak söz konusudur. Mutlaka yetkili servisi çağırarak hem hattınızı hem de ocağınızı ve fırınınızı kontrol ettirmeniz lazım ki bu kaçağın önüne geçebilelim” dedi.
